45399=4×10000+5×1000+3×100+9×10+9×1
2226
60‧(12+38) =60×50=300
(55+20):5=55:5+20:5=11+4=15
2. Պետք է 48֊ի և 25֊ի արտադրալը 12֊ի։ Գտեք քանորդը օգտագործելով բաժանման երկրորդ հատկությունը։
(48×25):12=48:12×25=4×25=100
3. Ինչպե՞ս կփոխվի քանորդը, եթե բաժանելին բազմապատկվի 2֊ով, իսկ բաժանարարը մնա նույնը։ Պատասխանը հիմնավորեք։
Քանրդը կմեծանա 2 անգամ։
4. Բաժանարարը նույնը թողնեով ինչպե՞ս պետք է փոխել բաժանելին, որպիսզի քանորդը մեծանա երեք անգամ։ Պատասխանը հիմնավորեք։
Բաժանելին պետք է մեծացնել երեք անգամ։
5. Կարո՞ղ է արդյոք քանորդը հավասար լինել բաժանելիին։
Այո, երբ բաժանարաը հավասար է 1֊ի։
537
6. Մարզադահլիճի մուտքից աջ նստած էին 2 անգամ շատ մարզասերներ, քան մուտքից ձախ։ Ընդմիջումից հետո եկան ևս 57 մարզասեր։ Նրանց ընդհանուր քանակը կազմեց 387 մարզասեր։ Քանի՞ մարզասեր էին նստած ամեն կուղմում ընդմիջումից առաջ։
Լուծում
1. 387-57=330
2. 330:3=110
3. 110×2=220
Պատ.՝ 220 և 110 մարզասեր
Մի կույր մարդ է լինում: Բոլորը նրա մասին հոգ էին տանում, բայց նա դժգոհ էր ամեն ինչից, օրինակ բոլորը ջուր էին խմում, իսկ նա կաթ՝, բոլորգ կես կտոր հաց էին ուտում, իսկ նա 2 կտոր՝: Ամին ինչ անում էին նրա համար, որ նա իրեն լավ զգա, բայց նա ամենինչից դժգոհում էր: Մի օր էլ մարդիկ որոշում են գառ մոռթեն: Գառը մոռթում են, եփում, դնում կույրի առաջ, կույրը սկսում է հոտոտել գառը, չափել և հետո ասում է, որ եթե այդքանը նրան է, այդ մարդկանցին ի՞նչքան է:
Լեզվաբանական ամսագրի #23-րդ համարից ինձ դուր եկավ բոլոր համարները հատկապես՝ Ջահանգիրյան Էրիկի համարը: Ահա այն:
Հնչյուն և տառ։ Խաղա Էրիկ Ջհանգիրյանի կազմած խաղը հնչյունի և տառի վերաբերյալ։ Խաղալու համար անցիր հղումով։
Նաև ինձ դուր եկավ Գաբրիելա Թանաշյանի համարը: Ահա այն:
Ժողովրդական իմաստուն խոսք է, խելքը բնատուր է, բավական չափով էլ՝«մարզովի»։
Բայց եթե շուկայում չեն ծախում, ապա գոնե կշռում են։ Չե՞ք հավատում։ Վերցրեք տաղանդ բառը, որի այժմյան իմաստը բոլորիդ է հայտնի։ Բայց այդ բառը մեր նախնիները փոխ են առել հին հունարենից և ժամանակին օգտագործելիս են եղել երկու նշանակությամբ՝ «կշռաչափ» և «ոսկեդրամի չափ»։
Այդ դեռ քիչ է։
Հին հունարեն տա՛լանտոն պարզապես նշանակել է«կշեռք» (ինքն էլ կազմված է տալանտո՛ո բայի հիման վրա, որ նշանակել է «տատանել, ճոճել»․ պատկերացրեք կշռելու մոմենտը): Տա՛լանտոն նաև նշանակել է «կշռաչափ՝ 26,2 կգ», «ոսկեդրամի չափ»․ 1 տաղանդ ոսկին հավասար է եղել 10 արծաթյայի։ «Ուրիշներից ետ չմնալու համար»՝ այդ բառը հույներից վերցրել են և անգլիացիները, որոնց լեզվում, բացի վերևի իմաստներից, բառը նշանակում է նաև «փափագ», ցանկություն, կամք»։ Հին ֆրանսերենում էլ նշանակել է «կշռի չափ», բայց հյուսիսում և հարավում՝ նաև «ցանկություն», իսկ լանգեդակերենում՝ «ուտելու ցանկություն, քաղց»։ Տեսեք, թե ո՛ւր է հասել «կշեռք»-ը։ Եթե կա մեկը, որ դեռ կասկածում է, թե հնում խելքը իրոք «կշռել են», կարող եմ հիշել քանքար բառը, որը ժամանակին նշանակել է առաջին հերթին «կշռաչափ» և «ոսկեդրամի միավոր»։ Խորենացին գրում էր: «Խոստանայ հինգ հարիւր կին գեղեցիկ եւ հազար քանքար ոսկւոյ, զի օգնեսցէ նոցա…» («Խոստանում է հինգ հարյուր գեղեցիկ կին և հազար քանքար ոսկի, որ օգնի իրենց»)։
Ոււրեմն, դուրս է գալիս, որ եթե ունենայինք քանքար-ի ցույց տված կշիռը, մեկի մասին «քանքար ունի, քանքար-ավոր է» ասելիս պիտի հասկանայինք, որ նա․․․ 138 լիդր, այսինքն 45 կգ 333 գ խելք ունի։ Իսկ տաղանդավորի խելքը մի քիչ ավելի թեթև է, ընդամենը 26,2 կգ
На печную трубу опустилась обыкновенная ворона, такая же, как и все другие вороны в марте: с забрызганным грязью хвостом и взъерошенным загривком. Зима заставила её позабыть о чувстве собственного достоинства, о туалете, и она правдой и неправдой с трудом добывала хлеб свой насущный.
Кстати, сегодня ей повезло. В клюве она держала большой ломоть хлеба.
Усевшись, она подозрительно осмотрелась: не видно ли поблизости ребятишек? Потом она оглядела ближайшие заборы, деревья, крыши: там могли оказаться другие вороны.
Но неприятностей, кажется, не предвиделось. Итак, можно закусить!
Ворона положила ломоть на край трубы, наступила на него обеими лапами и принялась долбить. И вот после очередного удара клювом из-под лап выскочил большой ком мякиша и покатился по скату крыши. Хлеб не упал на землю, ещё на полпути он зацепился у ребристого шва, какие соединяют кровельные листы.
Доклевав остатки, ворона решила съесть упавший кусок. Но это оказалось нелёгкой задачей. Крыша была довольно крута. Лапы заскользили по железу, она поехала вниз, тормозя растопыренным хвостом.
Путешествие таким способом ей не понравилось, она взлетела и села на жёлоб. Отсюда ворона попробовала снова достать хлеб. Помогая себе крыльями, она, наконец, добралась до середины ската. Но что такое? Хлеб исчез! Оглянулась назад, посмотрела вверх – крыша пуста!
Вопросы и задания на выявление осознанности чтения:
1) Дать характеристику вороне.
Ворона была жадной.
2) Выбрать наиболее подходящий тексту заголовок:
«Обыкновенная ворона»;
«Как ворона хлебный мякиш потеряла»;
«Ворона на крыше»;
«Хлеб для вороны»;
«Хлеб исчез!»
3) Ответить на вопросы:
— Как жилось вороне зимой?
Он жилось достоинства.
— Кого боялась ворона?
Она боялась других ворон.
— Какие неприятности случились с вороной?
У нее хлебный мякиш пропал.
1. Ինչո՞ւ է Լուսինը միշտ դեպի Երկիր ուղղված միայն մի կողմով:
Քանի որ Լուսինը և՛ Երկրի շուրջն է պտտվում, և՛ իր առանցքի շուրջը մենք տեսնում ենք միայն Լուսնի մի կողմը։
2. Ինչի՞ հետևանքով են առաջանում Լուսնի փուլերը:
Լուսինն ունի երեք փուլ։ Առաջին փուլում Լուսինը գտնվում է Արեգակի ու Երկրի միջև, նրա՝ դեպի Երկիր ուղղված մասը չի լուսավորվում, հետևաբար՝ տեսանելի չէ: Դա նորալուսնի փուլն է: Երկրորդ փուլում դրանից 1-2 օր հետո Լուսնի սկավառակի աջ կողմում սկսում է հայտնվել և աստիճանաբար մեծանալ Լուսնի բարակ եղջյուրը: Նորալուսնից մեկ շաբաթ անց արդեն երևում է Լուսնի սկավառակի կեսը: Դա կիսալուսնի փուլն է: Երրորդ փուլում մոտավորապես ևս մեկ շաբաթ անց Լուսինը երևում է ամբողջովին լուսավորված սկավառակի տեսքով։ Դա լիալուսնի փուլն է: Դրանից հետո Լուսնի տեսանելի մասը սկսում է աստիճանաբար փոքրանալ, և մեկ շաբաթ անց նորից երևում է միայն կեսը, այնուհետև ևս մեկ շաբաթ անց Լուսինն անհետանում է՝ վերադառնալով իր սկզբնական՝ նորալուսնի փուլին:
3. Ի՞նչ կառուցվածք ունի Լուսնի մակերևույթը:
Լուսնի մակերևույթը պատված է փոշու և ժայռաբեկորների խառնուրդով: Լուսնի վրա կան բարձր լեռնաշղթաներ, շատ են խառնարանները, որոնք առաջացել են երկնաքարերի հարվածների և հրաբուխների ժայթքումների հետևանքով:
4. Ինչո՞ւ Լուսնի վրա կյանք գոյություն չունի:
Թթվածնի և ջրի բացակայության հետևանքով Լուսնի վրա բուսական և կենդանական աշխարհ գոյություն չունի:
5. Ե՞րբ է մարդը ոտք դրել Լուսնի վրա:
Առաջին անգամ մարդը Լուսնի վրա ոտք դրեց 1969 թվականին։
Մանե Սարգսյան 